Kagaðarhóll á Ásum - Torskilin bæjarnöfn
Elzta heimildarskjal um nafnið er ráðsmannsreikningur Hólastóls 1388 og tvívegis í brjefiuu er nafnið á eina leið: Kagadarholl (DI. III. 412 og 546). Í Holtastaðabrjefi (DI. III. 622, sjá, og DI, X. l7) 1397, er stafsett þannig: Kagara- en óhætt má staðhæfa það, að þetta sé misritun fyrir Kagaðar- því þessi breyting finst hvergi annarsstaðar, en, Kagaðar- allvíða (DI. V. 349, IX. 489 og 766) og alt til ársins 1536. Leikur því naumast vafi á því, að Kagaðar- sje óbrenglað nafn, enda þannig ritað í flestum Jarðabókum.
Geta skal þess, að framb. myndin Kagarhóll er algeng nú, og er það latmæli fyrir Kagaðar-. Samnefni finnast aðeins þessi: Kagaðarvík á Ströndum finst um 1286 (DI. II. 261) og Kagaðarhóll, landamerki í Víðidalstungubrjefi, er þekkist frá svipuðum tíma (DI, III. 540, 594. Í DI. V. bls. 349 er misritunin: Kagaðarhólmur). Nafnið virðist annaðhvort vera auknefni - Kagaður - þótt það ekki þekkist annarsstaðar – eða leitt af sögn. kaga- = horfa, sjá; sbr. „Kaga upp á himinn“ (Homolinbók bls. 125) nýn. Kage = svipast um, Fær. kaga og kag = (illt) augnaráð („illt auga“ sbr. þjóðtrú í Noregi um álfafólk) (A. Torp. Nyn. Etyml. Ordb. bls. 254). Danska orðið kige er og rótskylt kaga og af því dönskubjögunin „kíkja“, „kikka“. Ef nafnið væri leitt at kaga þýddi það sjónarhól, og á það að vísu vel við Kagaðarhól á Ásum, því bærinn stendur á mjög stórum og háum hól og er þaðan afar víðsýnt.
Ætti því hóllinn að hafa heitið nafninu á undan bænum. Þessi tilgáta styðst einnig við örnefnið Kagaðarhól í Víðidal, sem áður er getið. Aftur á móti virðist Kagaðarvík fremur dregið af auknefni - kagaður - sbr. nöfn eins og glömmuður - Grímur glömmuður - Rönguðr - Rangaðarvarða. Hannes Þorsteinsson, skjalavörður álítur að bæjarnafnið þýði sjónarhól, og styður það þá áðurgreinda tilgátu, þótt ekki verði fullsannað (Árb. Fornl.fjel. 1923).
Rannsóknir og leiðréttingar Margeirs Jónssonar
Áður birst í 16. tbl. Feykis 2023
Fleiri fréttir
-
Lukkan í liði Selfyssinga þegar Kormákur/Hvöt laut í gras
feykir.is Austur-Húnavatnssýsla, Íþróttir, Vestur-Húnavatnssýsla 05.05.2024 kl. 18.30Lið Kormáks/Hvatar hóf leik í 2. deild Íslandsmótsins í knattspyrnu í gærdag en þá héldu Húnvetningar á Selfoss þar sem lið Selfoss beið þeirra. Gestirnir voru þéttir til baka og sköpuðu sér vænlegar stöður sem ekki nýttust en lið heimamanna fékk eitt gott færi og nýtti það. Lokatölur því 1-0 og nú krossa Húnvetningar fingur og treysta á að fall sé fararheill.Meira -
Allt frá sumarkaffi í Árskóla til súpermanna á hestbaki í Sæluvikunni
feykir.is Skagafjörður, Ljósmyndavefur, Listir og menning 05.05.2024 kl. 15.28Sæluvikunni lýkur í dag þó svo enn eigi eftir að frumsýna Sæluvikustykki Leikfélags Sauðárkróks af ástæðum sem ættu nú að vera flestum kunnar. Einn stærsti viðburður Sælunnar var í gærkvöldi en þá fór Tekið til kostanna fram í Svaðastaðahöllinni þar sem frábær hross og knapar létu ljós sín skína.Meira -
Keppt í tölti og flugskeiði á lokamóti Meistaradeildar KS
feykir.is Skagafjörður, Íþróttir, Hestar 05.05.2024 kl. 14.30Lokamót Meistaradeildar KS í hestaíþróttum var haldið sl. föstudagskvöld í boði Fóðurblöndunnar. Á þessu síðasta keppniskvöld deildarinnar var keppt í tölti og skeiði en kvöldið hófst á forkeppni í Tölti T1. Það voru þeir félagar, villiköttur Hrímnis-Hestkletts, Páll Bragi Hólmarsson og Vísir frá Kagaðarhóli, sem stóðu uppi sem sigurvegarar í tölti með einkunnina 8.83. Agnar Þór Magnússon og Stirnir frá Laugavöllum reyndust fremstir í flokk í flugskeiðinu.Meira -
Undirbúningur að uppsetningu á nýstárlegri gróðurstöð í Miðfirði í fullum gangi
feykir.is Vestur-Húnavatnssýsla 05.05.2024 kl. 10.29Fulltrúar frá Skógarplöntum ehf. ásamt Magnúsi Barðdal verkefnastjóra frá SSNV vinna nú að uppsetningu á nýstárlegri gróðurstöð til framleiðslu á skógarplöntum í Miðfirði í Húnaþingi vestra. Sagt er frá því á FB síðu SSNV að í tengslum við verkefnið hafi hópurinn farið til Svíþjóðar og Hollands á dögunum til að kynna sér aðrar sambærilegar gróðurstöðvar og skoða búnað frá framleiðendum. Verkefnið hefur verið í undirbúningi í um tvö ár og standa vonir til að framkvæmdir hefjist á árinu.Meira -
Skatastaðavirkjun í Skagafirði | Steinar Skarphéðinsson skrifar
feykir.is Skagafjörður, Aðsendar greinar 04.05.2024 kl. 14.07Skatastaðavirkjun er hugsuð til þess að virkja Austari Jökulsá í Skagafirði. Uppsett afl virkjunar er 156 MW, orkugeta 1090 GWh/ár. Til þess að svo megi verða þarf að skapa uppistöðulón á hálendinu í um 700 metra hæð yfir sjávarmáli. Þetta lón kæmi til með að verða um það bil 26,3 km2eða um það bil helmingi minna en Blöndulón. Öll aðrennslisgöng að og frá stöðvarhúsi eru fyrirhuguð neðanjarðar þannig að með góðum frágangi ættu ekki að verða mikil náttúruspjöll.Meira
Athugasemdir eru á ábyrgð þeirra sem þær skrá.
Feykir áskilur sér þó rétt til að eyða ummælum sem metin verða sem ærumeiðandi eða ósæmileg.
Smelltu hér til að tilkynna óviðeigandi athugasemdir.