Byggðastefna hefðbundinna atvinnuhátta
Frá því á 8. áratug síðustu aldar teljum við Íslendingar okkur hafa rekið byggðastefnu. Lengi framan af snerist stefnan um fjárfestingu í landbúnaði og sjávarútvegi sem á endanum varð of mikil. Gilti þá helst fyrir byggðalög, fyrirtæki og einstaklinga að komast í aðstöðu gagnvart hinu pólitíska valdi sem úthlutaði fjármagni, deildi og drottnaði. Ég held að það sé óumdeilt að við sóuðum fjármunum, horfðum ekki til framtíðar og ofmátum getu hefðbundinna atvinnugreina til þess að bera uppi byggðirnar um alla framtíð. Hversu mjög sem okkur þykir vænt um landbúnað og sjávarútveg, þá geta sauðkindin og þorskurinn ekki borið uppi þá byggð sem við viljum sjá út um landið.
Verðmætaaukningu í framleiðslu hefðbundnu greinanna hefur því miður fylgt samdráttur í störfum. Ekki þarf annað en að líta við á nýjustu kúabúunum til að sjá að ein hjón halda kýr eins og þrjár til fjórar fjölskyldur gerðu fyrir aðeins 20 - 30 árum.
Byggðastefna framtíðarinnar
Hvað mun framtíðin bera í skauti sér? Hvernig á að bregðast við þeirri þróun sem á sér stað? Sú þróun að búum fækki og þau stækki, að útgerðum fækki og þær stækki virðist ekki vera að ganga til baka nema síður sé. Á landsbyggðinni verðum við að bregðast við með því að auka fjölbreytni og gagnlegt gæti verið að horfa til breytinga á þeim stuðningskerfum sem eru við lýði t.d. með breyttum stuðningi við framleiðslu búvara. Með fjölbreytni fæst aukin sveigjanleiki og meiri möguleikar á að sem flestir finni störf við hæfi. Byggðastuðningur verður í auknum mæli að beinast að búsetu einstaklinganna. Orkukostnaður, net og fjarskiptamál, samgöngur, menntunarmöguleikar, húsnæðismál og slík mál eiga að vera í brennidepli. Atvinnuhættir verða að vera sjálfbærir og spretta af framtaki landsmanna og fyrirtækja þeirra, áhugasviði þeirra, menntun og hæfileikum. Draga verður úr atvinnuvegaforsjá ríkisins og ofuráherslu á hefðbundnar atvinnugreinar.
Ísland í byggð - áframhald vænlegra verkefna
Við verðum að horfa til þess að byggðastefna takist á við það verkefni að stuðla að jákvæðari búsetuþróun. Viðurkennt verði að horfa þarf til mun fjölbreyttari þátta en atvinnuháttanna eingöngu. Að binda búsetustuðning einvörðungu við ákveðna atvinnuhætti er ekki líklegt til þess að skila langtímaárangri. Halda þarf áfram að þróa það verklag sem unnið er eftir við gerð sóknaráætlana fyrir landshluta en þar er byggt á áherslum heimamanna og meðal annars hafa komist á laggirnar verkefni á sviði samgangna og menntunar.
Strandveiðar eru vissulega atvinnuháttaverkefni en þær eru samt sem áður tilraun til að sporna við þeirri þróun sem á sér stað, auka fjölbreytni, styðja við smærri byggðir og gefa nýliðum tækifæri. Mikilvægt er að þær leiðréttingar sem reynt var að gera á strandveiðunum á síðasta þingi nái fram að ganga.
Hörður Ríkharðsson
Höfundur er í 3. sæti á lista Samfylkingarinnar í NV-kjördæmi.
Fleiri fréttir
-
Hagnaður KS var 3,3 milljarðar á síðasta ári
feykir.is Skagafjörður, Lokað efni 02.05.2025 kl. 15.28Aðalfundur Kaupfélags Skagfirðinga fyrir rekstrarárið 2024 var haldinn í Menningarhúsinu Miðgarði í Varmahlíð þann 10. apríl 2025 og hófst kl. 12:00 með hádegisverði. Fram kom á fundinum að rekstartekjur síðasta árs voru um 55 milljarðar og höfðu hækkað um tvo milljarða frá fyrra ári. Rekstarhagnaður fyrir afskriftir og fjármagnsliði, svokölluð EBITDA, var 7,4 milljarðar sem er lækkun um tæpan milljarð frá fyrra ári, en það ár var besti rekstrarárangur í sögu félagsins.Meira -
Skemmtileg kvöldstund í Bifröst | Kíkt í leikhús
feykir.is Skagafjörður, Aðsendar greinar, Listir og menning 02.05.2025 kl. 15.14Undirritaðar brugðu undir sig betri fætinum og renndu á krókinn í vor blíðunni til að sjá uppfærslu Leikfélags Sauðárkróks á farsanum Flæktur í netinu eftir Ray Cooney í leikstjórn Valgeirs Skagfjörð. Fínasta útfærsla og skemmtileg kvöldstund.Meira -
Tengiráðgjafi ráðinn í Húnaþingi vestra
feykir.is Vestur-Húnavatnssýsla, Lokað efni 02.05.2025 kl. 12.00Húnaþing vestra tók þátt í spennandi tilraunaverkefni með ráðningu tengiráðgjafa og er það Elísabet Eir Steinbjörnsdóttir sem er starfandi tengiráðgjafi Húnaþings vestra og vinnur hún einnig að verkefninu Gott að eldast í samstarfi við Heilbrigðisstofnun Vesturlands.Meira -
Fjáröflun - bílaþvottur
feykir.is Skagafjörður, Austur-Húnavatnssýsla, Vestur-Húnavatnssýsla 02.05.2025 kl. 11.40Er þetta ekki eitt af því leiðinlegasta sem að maður gerir sjálfur, að tjöruhreinsa og þrífa bílinn að utan... er þá ekki tilvalið að nýta sér þessa flottu fjáröflun sem Barna og unglingaráðið í knattspyrnudeildinni ætlar að bjóða upp á föstudaginn 8. maí. Pantanir fara fram í gegnum þannan lin hér eða með tölvupósti á e-mailið fotbolti.unglingarad@tindastoll.isMeira -
Uppbygging við Staðarbjargavík fékk ríflega 60 milljón króna styrk
feykir.is Skagafjörður, Austur-Húnavatnssýsla, Vestur-Húnavatnssýsla, Lokað efni 02.05.2025 kl. 09.15Hanna Katrín Friðriksson atvinnuvegaráðherra úthlutaði í vikunni úr Framkvæmdasjóði ferðamannastaða fyrir árið 2025. Að þessu sinni hljóta 28 verkefni styrk úr sjóðnum. Heildarúthlutun er 553,2 milljónir króna og dreifast verkefnin um land allt. Næsthæsti styrkurinn, rúmar 60 milljónir króna, fer til uppbyggingar við Staðarbjargavík fyrir neðan sundlaugina góðu á Hofsósi.Meira
Athugasemdir eru á ábyrgð þeirra sem þær skrá.
Feykir áskilur sér þó rétt til að eyða ummælum sem metin verða sem ærumeiðandi eða ósæmileg.
Smelltu hér til að tilkynna óviðeigandi athugasemdir.