Sitthvað um nafnabreytingar - Tunga :: Torskilin bæjarnöfn
Í 35. tbl. Feykis sem út kom í september var þáttur um Strjúg í Langadal. Þar var líkum að því leitt að upphaflega bæjarnafnið hafi verið Strjúgsstaðir og bent á fleiri dæmi um nafnastyttingar sem höfundur hafði rekist á. Eftirfarandi texti er framhald úr sama þætti: Þá eru til ekki svo sárfá bæjanöfn í Húnavatnsþingi, sem týnst hafa, en önnur verið tekin upp í staðinn. Standa þau nafnaskifti stundum í sambandi við heiti þeirra bænda, sem búið hafa á jörðunum. Má þar til nefna Finnstungu í Blöndudal, sem fjekk nafnið Sölvatunga nokkru fyrir aldamótin l500 eftir Sölva, sveini Einars Þorleifssonar hirðstjóra (sbr. Safn II. B. bls. 650.
[Hirðstjóraannáll]). En Sölvanafnið hefir samt fallið niður síðar og eldra nafnið tekið upp aftur – Finnstunga (sjá Jarðabækurnar. Enda Sölvatungunafn gleymst), eftir „Finni bónda í Tungu“ um 1360 (DI. III. 443).
Töluvert flóknari nafnaskifti hafa orðið á Þórormstungu í Vatnsdal. Elztu vitni um nafnið eru Vatnsdæla og Landnáma, er segir: „Þórormr bjó í Þórormstungu“ (Ldn. bls. 129-30). Vatnsdæla er fróðari: „Þórormur bjó í Tungu enni neðri í Vatnsdal; þar var síðan kölluð Þórormstunga“ (Vatnsd. bls. 52). Báðum sögnunum ber því saman um uppruna nafnsins og ekki ástæða til að efast um að satt sje sagt (Þórorms- finst ekki í DI.).
Oft er jörðin aðeins nefnd Tunga, sem er algeng stytting um Tungu-nöfn, Bakka-nöfn o. fl. Saga nafnsins er annars á þessa leið: Árið 1318 (í Grímstungumáldaga) Tunga (DI. II. 4771. 146l einnig Tunga (DI. V. 363).
Árið 1477 „Neðri-tunga. (DI. Vl. 122. 1485 lætur Ólafur biskup Rögnvaldsson „partinn í Tungu í Vatnsdal“ af hendi (DI. VI. 537). Enn er hún nefnd Tunga aðeins 1519, en árið eftir Neði-Tunga (DI. X. 58 og 59).
En í fyrirsögn þess brjefs kemur nú spánýtt nafn: Þóroddstunga-. Mun það því vera afrit, miklu yngra en frumbrjefið, sem er víst glatað. Um 1700 segir Árni Magnússon að sumir kalli „Þóroddstungu“ „Vatnsdalstungu“ (Jarðabók 1703). En að lyktum rís forna nafnið Þórorms- úr gröf gleymskunnar, og nú er það alment orðið Þórormstunga (sjá Jarðabækurnar). Eins og sjest af þessu yfirliti, virðist þó nafnið Neðri-Tunga vera fult svo gamalt sem Þórorms-, sbr. Vatnsdælu og víst haft til aðgreiningar frá Kárdalstungu = Efri-Tungu.
/Rannsóknir og leiðréttingar Margeirs Jónssonar
Fleiri fréttir
-
Valið vekur furðu vestan Þverárfjalls
feykir.is Skagafjörður, Austur-Húnavatnssýsla, Vestur-Húnavatnssýsla 26.04.2024 kl. 11.20Heimasíða RÚV flytur fréttir en þar mátti í morgun sjá athyglisverða og skemmtilega úttekt á fótboltavöllum landsins. Þar eru nefndir til sögunnar fótboltavellirnir á Sauðárkróki og á Hofsósi þó svo að þeir ágætu vellir hafi ekki komist í hóp tíu flottustu valla landsins. Blönduósvöllur og Sjávarborgarvöllur á Hvammstanga voru ekki nefndir á nafn í úttektinni og því leitaði Feykir viðbragða hjá Aðdáendasíðu Kormáks og þar stóð ekki á svörum en umsjónarmaður furðar sig á valinu.Meira -
Atli Þór fullkomnar hóp Kormáks/Hvatar
feykir.is Austur-Húnavatnssýsla, Íþróttir, Vestur-Húnavatnssýsla 26.04.2024 kl. 09.44Síðasti dagur félagaskipta í efri deildum Íslandsmótanna í knattspyrnu var nú á miðvikudaginn. Þá bætti lið Kormáks/Hvatar við sig einum leikmanni því Atli Þór Sindrason var síðasta liðsstyrking hópsins fyrir mót.Meira -
Sæluvikan að bresta á
feykir.is Skagafjörður, Listir og menning 26.04.2024 kl. 08.34„Skipulagning Sæluviku gengur vel og viðburðir eru enn að bætast við,“ segir Heba Guðmundsdóttir sem hefur veg og vanda af skipulagningu Sæluvikunnar líkt og undanfarin ár og má því mögulega kalla verkefnastjóra Sæluvikunnar. „Það verða flestir fastir liðir á sínum stað á Sæluviku og mér finnst alltaf vera metnaður og spenna fyrir því að vera með hjá þeim sem skapað hafa þá hefð að standa fyrir viðburði á Sæluviku.“Meira -
Vinnustofa um gerð loftlagsstefnu sveitarfélaga
feykir.is Austur-Húnavatnssýsla, Vestur-Húnavatnssýsla 26.04.2024 kl. 08.32SSNV stóð fyrir vinnustofu í félagsheimilinu á Hvammstanga nú í vikunni um gerð loftlagsstefnu sveitarfélaga í samtarfi við KPMG. Vinnustofan var sérstaklega fyrir Húnavatnssýslur. Góð þátttaka var á vinnustofunni og áhugaverðar umræður sköpuðust.Meira -
Áfram Hvöt er nýtt stuðningsmannalag þeirra hvítu og rauðu
feykir.is Austur-Húnavatnssýsla, Listir og menning 26.04.2024 kl. 07.47„Ungmennafélaginu Hvöt hefur lengi vantað gott stuðningsmannalag en þónokkur ár eru síðan Ekki vera löt, allir í Hvöt kom út. Þegar ég hafði samband við Einar Örn og Baldur síðsumars 2023 stóð ekki á svörum. Úr varð þessi frábæri hittari sem mun án efa fá góðar viðtökur hjá félagsmönnum Hvatar, íbúum Húnabyggðar og bara öllum öðrum. Áfram Hvöt!” segir Grímur Rúnar Lárusson, formaður Ungmennafélagsins Hvatar, í færslu á Facebook-síðu Umf. Hvatar þar sem nýtt stuðningsmannalag, Áfram Hvöt, er kynnt til sögunnar.Meira
Athugasemdir eru á ábyrgð þeirra sem þær skrá.
Feykir áskilur sér þó rétt til að eyða ummælum sem metin verða sem ærumeiðandi eða ósæmileg.
Smelltu hér til að tilkynna óviðeigandi athugasemdir.