Hitamál á ársþingi SSNV

Ársþing Samtaka sveitarfélaga á Norðurlandi vestra var haldið í Reykjaskóla 26. – 27. ágúst og var þetta 19. ársþingið sem haldið hefur verið.

Á heimasíðu SSNV kemur fram að tekin voru fyrir fjölmörg hagsmunamál sem varða landsfjórðunginn og gerðar ítarlegar samþykktir. Þar kemur einnig fram að sameining sveitarfélaganna hafi borið til umræðu.

Sameining sveitarfélaganna

Bjarni Jónsson, formaður SSNV, sagði að í sameiningu sveitarfélaganna fælist ekki einungis efling sveitarstjórnarstigsins. Það myndi einnig fela í sér auknu samstarfi í grunnþjónustu og að sameinuð sveitarfélög myndu koma fram sem sameiginlegt afl gagnvart hagsmunum svæðisins.

Stefán Vagn Stefánsson er formaður starfshóps SSNV um sameiningar sveitarfélaganna. Á þinginu gerði hann grein fyrir starfsemi hópsins og sagði það vera skoðun allra í hópnum að sameiningar ættu að koma innanfrá en ekki að ofan. Nú þegar hefur verið gerð könnun um vilja heimamanna til sameiningar og liggja niðurstöður hennar fyrir. Næsta verkefni starfshópsins verður að fara yfir niðurstöðurnar og ákveða svo um framhaldið. Stefán sagði sína skoðun vera að núverandi skipun sveitarfélaga á svæðinu væru ekki til frambúðar og myndi kalla á sameiningar í framtíðinni.

Samgöngumál

Þingið mótmælti og lýsti furðu á drætti umhverfisráðherra á afgreiðslu aðalskipulags í Austur-Húnavatnssýslu og Skagafirði, „þar sem gengið er gegn lögvörðum rétti sveitarfélaganna til þess að ráða skipulagsmálum sjálf,“ eins og fram kemur í ályktuninni.

Þung áhersla var lögð á uppbyggingu vegakerfissins á Norðurlandi vestra, með viðhaldi á núverandi vegakerfi og stækkun vinnusóknarsvæða að leiðarljósi. Þar voru nefndir Þverárfellsvegur, Þjóðvegur 1 (viðhald og breikkun hans um Húnavatnssýslur) og lækkun vegstæðis um Holtavörðuheiði.

Aukin umferð ferðamanna á svæðinu kallar á úrbætur víða á héraðsvegum. Þá væri brýnt af öryggisástæðum að leggja bundið slitlag um héraðs- og tengivegina Vatnsnesveg 711, Skagaveg 745, Skagafjarðarveg 752, Þingeyrarveg 721 og Reykjastrandarveg 748.

Heilbrigðismál

Í ályktuninni kemur fram að taka verði mið af vilja heimamanna við allar breytingar og að ekki verði gengið lengra en orðið er í niðurskurði fjárveitinga til heilbrigðisstofnana á svæðinu. Rekstur bráðarýma sé órjúfanlegur hluti af starfsemi heilbrigðisstofnana og á sama tíma gríðarlegt öryggismál.

Þar segir einnig að ekki sé ásættanlegt að íbúar Norðurlands vestra þurfi að ferðast um langan veg til að sækja heilbrigðisþjónustu og að fráleitt sé að ríkið velti meiri kostnaði yfir á íbúa svæðisins með þessum hætti.

Rannsókna- og menntamál

Þingið vildi hvetja stjórnvöld til styðja við og efla Háskólann á Hólum. Kjarnagreinar skólans, þ.e. fiskeldi, ferðaþjónusta og hestamennska, myndu koma til með að gegna stóru hlutverki í uppbyggingu atvinnulífs og sköpun nýrra starfa á svæðinu.

Einnig var vildi þingið að fjárframlög til Fjölbrautarskóla Norðurlands vestra yrði í samræmi við starfsemina sem þar fer fram og lögðu til að skólinn yrði gerður leiðandi í ákveðnum sviðum verknáms. Einnig var hvatt til þess að skólanum yrði gert kleift, með sérstökum fjárveitingum, að halda áfram þróun dreifnáms í Húnaþingi vestra.

Skorað var á menntamálaráðherra að beita sér fyrir þáttöku ríkisins í rekstri fjarnámsvera og standa að vörð um símenntunamiðstöðvar. Þær eru taldar gegna afar þýðingarmiklu hlutverki fyrir fyrirtæki, atvinnulíf og fjarnámsnema á framhalds- og háskólastigi í smærri byggðarlögum. Farskólinn var sérstaklega nefndur í því samhengi.

Í ályktuninni kemur einnig fram að mikilvægt væri að halda áfram stuðningi við uppbyggingu rannsókna- og þekingarsetra, þar á meðal Biopol, Verinu, Textílsetur Íslands og Selasetur Íslands, þar sem þau hafa þegar sannað gildi sitt.

Atvinnumál

Á þinginu var talið afar brýnt að tillögur um jöfnun flutingskostnaðar næðu fram að ganga, þar sem flutningskostnaður sé í raun landsbyggðarskattur. Að sama skapi sé þörf á að endurskoða skattlagningu á eldsneyti því hátt eldsneytisverð hafi nú þegar haft neikvæð áhrif meðal annars á ferðaþjónustu og framleiðslukostnað fyrirtækja á landsbyggðinni.

Í ályktuninni var lögð áhersla á stækkun Blönduvirkjunnar og að orkuframleiðsla virkjunarinnar yrði nýtt til atvinnuuppbyggingar á svæðinu, eins og fyrirheit voru gefin um á sínum tíma.

Allt frá háhraðatengingum til eyðingu minka og refa

Á þinginu var einnig lögð rík áhersla á að stjórnvöld beittu sér fyrir jöfnun verðlagningar á gagnaflutningum og háhraðatengingum til allra landsmanna. Þar væri um óþolandi samkeppnislega mismunun að ræða fyrir fyrirtæki og stofnanir á landsbyggðinni.

Á þinginu var einnig rætt um niðurgreiðslur til húshitunnar. Þar sem húshitun með rafkyndingu sé mun kostnaðarsamari í samanburði við kyndingu með jarðvarmaveitu er hvatt til þess að staðið verði vörð um niðurgreiðslur til húshitunnar. Raforkuverð hefur farið stigvaxandi en á sama tíma hafa niðurgreiðslur staðið í stað.

Þingið skoraði jafnframt á forsætisráðuneytið til að greiða fyrir því að íbúar Húnaþings vestra yrðu tryggður nýtingarréttur á jarðhitasvæðinu á Reykjum í Hrútafirði til lagningar hitaveitu í dreifbýli.

Meðal annarra atriða sem fram kemur í ályktuninni er óskað eftir auknu fjármagni til eyðingar refa og minka þar sem fjölgun þeirra hefur mjög skaðleg áhrif á lífríki í landinu og eðlilegt væri að ríkið kæmi til móts við sveitarfélögin í þeim málaflokki.

Ályktunina í heild sinni má nálgast hér.