Torskilin bæjarnöfn - Flaga í Vatnsdal
Engin tvímæli hafa leikið á því, að nafnið sje upprunalegt og óbrjálað. Þó finst ritað „Ftaugu“ í Auðunarmáldögum 1318 (DI, ll, 476. Þar eru Hvammskirkju „áskilin ítök í Flaugu í Vatnsdal“) og „Flagha“ í óvandaðri afskrift frá 1500. (DI. II. 330). Allstaðar annarsstaðar í fornbrjefum er ritað Flaga. (DI. IV. 7ll o. m. v. Sömuleiðis jarðabækurnar). Flögubæir eru 8 á landinu og hvergi hefir nafnið breyzt frá, uppruna. Flaga stendur að vestanverðu í Vatnsdal eins og menn vita. Landi þar er svo háttað, að fyrir utan og sunnan bæinn eru valllendisleiti með dældum á milli. Það eru auðsjáanlega uppgrónar skriður. Þessar öldumynduðu skriður eru hvað mestar yzt og syðst í túninu og liggja framundan allstórum giljum í hálsinum eða fellinu ofan við bæinn. Nokkuð sama má segja um Flögu í Hörgárdal.
Sunnan við túnið eru öldumyndaðar skriður, að vísu ekki mjög miklar um sig, sem fallið hafa úr fjallinu fyrir ofan. Einnig hjá Flögu í Skriðdal eru áþekkar öldóttar skriður, að sögn, enda hefir verið skriðuhætt í dalnum snemma. (Sjá Lnd. bls. 176.) Vafalítið finst mjer, að af skriðuföllum dragi bæirnir nafn. (Dr. Finnur Jónsson segir aðeins þetta um Flögunafn: „Flaga merkir torfu sem skorin hefir verið upp.“ Safn IV. B. bls. 490.) Má telja víst, að jarðspildur, sem sprungið hafa fram úr fjöllum, hafi verið kallaðar flögur eða jarðflögur. En svo hefir orðið „skriða“ fest sig betur í málinu, en „flaga“ gleymst að mestu nema í bæjanöfnunum.
Náskyld merking hefir þó geymst, í (tað)flaga, eiginlega það sem „flett er af“ og í sögn „flagna“. Staður eftir upprifinn jarðveg (jarðflögur eða skriður) kallast flag; sbr. hnausaflag, jarðflag, torfflag o.s.frv. Forna merkingin í flaga, þ. e. jarðspilda, hefir verið víðtækari en nú og leifar hennar finnast t. d. í Fær. flaga, sem táknar moldarflaga (jarðtorfa) og enska orðinu: flaw, þ. e. þunt torflag eða grasfletta, þótt það orð hafi fengið fleiri merkingar. Á Hjaltlandi þekkist og fla, sem þýðir þunna jarðflögu. Skrítið er það líka, að sumstaðar í Noregi (t. d. í Hallingdal og Sigdal) eru gróðurlausir klettar og hamraveggir kallað flag – og sver það sig í sömu ættina. Sögnin flá (Þ.e. húðfletta – flá skinnið af) er og rótskyld orðunum flag og flaga, og Alf Torp leiðir það at frumrótinni flagð eða flahan
(engils. fléan) og merkir að rífa eða fletta e.ð af e-u. (Torp: 113.)
Rannsóknir og leiðréttingar Margeirs Jónssonar
Áður birst í 6. tbl. Feykis 2019
Fleiri fréttir
-
Skemmtileg stund og sérlega þjóðleg
feykir.is Austur-Húnavatnssýsla, Ljósmyndavefur, Listir og menning, Mannlíf 20.04.2024 kl. 13.10Laugardaginn 6. apríl sl. var boðað til mikillar og þjóðlegrar menningarveislu í gamla fjósinu í Bólstaðarhlíð í Húnavatnssýslu þar sem fram fór viðburðurinn Hrossakjöt og kvæðaraus. Undirritaður var gestur þeirra hjóna, og ferðaþjónustubænda, Freyju Ólafsdóttur og Einars Kolbeinssonar og í stuttu máli sagt var þetta einstaklega skemmtileg stund og sérlega þjóðleg.Meira -
Er botninum náð, vísnavinir góðir?
feykir.is Skagafjörður, Listir og menning 20.04.2024 kl. 11.27Það styttist í Sæluviku Skagfirðinga og því rétt að minna á Vísnakeppni Safnahússins sem sagt var frá fyrr í mánuðinum hér í Feyki. Vísur og botnar verða að hafa borist Safnahúsi Skagfirðinga Faxatorgi 55, Sauðárkróki í síðasta lagi á miðnætti 23. apríl nk.Meira -
Umhverfisdagur FISK Seafood 2024
feykir.is Skagafjörður, Austur-Húnavatnssýsla, Vestur-Húnavatnssýsla, Fréttir 20.04.2024 kl. 00.12Umhverfisdagur FISK Seafood verður haldinn 4. maí nk. frá klukkan 10-12. Áætlað er að tína rusl á strandlengjunni á Sauðárkróki (sem verður skipt upp í svæði), Nöfunum, í Varmahlíð, á Hólum og á Hofsósi. Frá 12:15 mun FISK Seafood bjóða öllum þátttakendum að þiggja veitingar að Sandeyri 2.Meira -
Ævintýrið úti hjá liði Tindastóls
feykir.is Skagafjörður, Íþróttir 19.04.2024 kl. 23.34Strax í haust voru bara þrjú hjól undir bíl meistara Tindastóls og eftir það var nánast sama hvaða hindrun varð á vegi hans, það varð allt til að hægja ferðina. Hann hökti reyndar inn í bikarúrslit og í úrslitakeppnina þó með naumindum væri. Stólakagginn sem allir biðu eftir að hrykki í gírinn, kæmi sterkur inn á endasprettinum, var eiginlega hálf vélarvana allt tímabilið. Leikurinn í Smáranum í kvöld var reyndar góður en enn og aftur voru Stólarnir sjálfum sér verstir. Lokakarfan var Grindvíkinga og hún skipti sköpum – lokastölur 91-89. Stólarnir því snemma í sumarfrí þennan veturinn og kannski allir fegnir – þessi bíll þarf í allsherjar yfirhalningu.Meira -
Gul viðvörun á Norðurlandi vestra
feykir.is Skagafjörður, Austur-Húnavatnssýsla, Vestur-Húnavatnssýsla 19.04.2024 kl. 22.24Veðurstofan hefur smellt á okkur gulri veðurviðvörun mest allan laugardaginn og fram á aðfaranótt sunnudags. Gert er ráð fyrir ört hækkandi hita og því má búast má við miklum leysingum, auknu afrennsli og vatnavöxtum í ám og lækjum. Mikilvægt er að hreinsa frá niðurföllum til að forðast vatnstjón vegna rigningar og leysingavatns. Gula viðvörunin gildir fyrir Vestfirði og allt Norðurland.Meira
Athugasemdir eru á ábyrgð þeirra sem þær skrá.
Feykir áskilur sér þó rétt til að eyða ummælum sem metin verða sem ærumeiðandi eða ósæmileg.
Smelltu hér til að tilkynna óviðeigandi athugasemdir.