Hættulegustu vegir landsins– stutt samantekt nýrrar rannsóknar
Fjöldi umferðarslysa á þjóðvegum landsins er mestur á helstu stofnbrautum frá Reykjavík, norður yfir heiðar til Akureyrar, og á helstu vegum á Mið-Austurlandi. Hættulegast er hins vegar fyrir einstaka vegfarendur að vera á ferðinni á þjóðvegum á norðausturhorni landsins, norðanverðu Snæfellsnesi og helstu vegum á sunnan- og norðanverðum Vestfjörðum. Þetta sýnir ný rannsókn sem birtist í Læknablaðinu sl. föstudag og unnin er af Þóroddi Bjarnasyni prófessor og stjórnarformanni Byggðastofnunar og Sveini Arnarssyni meistaranema í félagsfræði við Háskólann á Akureyri.
Á árunum 2007–2010 urðu flest slys á hvern kílómetra vegar á Reykjanesbrautinni, Suðurlandsvegi að Selfossi og Vesturlandsvegi að Borgarnesi. Þegar litið er til tíðni umferðarslysa á hverja milljón ekna km. eru þessir vegir hins vegar aðeins í 33. – 41. sæti af 45 vegum milli helstu byggðakjarna landsins. Áhætta hvers vegfaranda er mest á tiltölulega fáförnum vegarköflum á norðausturhorni landsins frá Þórshöfn til Vopnafjarðar og þaðan yfir á hringveginn um Hellisheiði annars vegar og Vopnafjarðarheiði hins vegar.
Þegar tekið hefur verið tillit til bæði fjölda slysa og áhættu vegfarenda er leiðin milli Neskaupsstaðar og Stöðvarfjarðar um Oddsskarð og Fáskrúðsfjarðargöng hættulegasti vegarkafli landsins. Í öðru sæti er leiðin frá Hellissandi að Stykkishólmi á Vesturlandi en leiðin frá Þingeyri til Súðavíkur á Vestfjörðum í þriðja sæti. Meðal tíu hættulegustu vegarkafla landsins samkvæmt þessari skilgreiningu eru jafnframt leiðirnar Seyðisfirði til Reyðarfjarðar, frá Stykkishólmi til Borgarness og Búðardals, frá Blönduósi til Akureyrar og frá Grindavík til Laugarvatns um Eyrarbakka.
Höfundar benda á að á síðustu misserum hefur verið lögð áhersla á svonefnda „núllsýn“ umferðaröryggis þar sem megináhersla sé lögð á fækkun umferðaslysa þar sem þau eru flest fremur en sambærilegt umferðaröryggi allra landsmanna. Niðurstöður rannsóknarinnar sýni hins vegar að umferðarþyngstu og slysamestu vegirnir á suðvesturhorninu séu jafnframt með öruggustu þjóðvegum landsins fyrir einstaka vegfarendur. Því kunni misrétti í umferðaröryggi eftir landshlutum að aukast ef samgöngubætur á suðvesturhorni landsins njóta forgangs umfram aðrar brýnar framkvæmdir í samgöngumálum. Leita þurfi jafnvægis sem taki bæði tillit til fjölda slysa og áhættu einstakra vegfarenda.
Höfundar benda jafnframt á að umferðaröryggi sé aðeins einn þeirra þátta sem máli skipta við forgangsröðun samgönguframkvæmda. Þannig sé vegurinn frá Bjarkarlundi að Brjánslæk á sunnanverðum Vestfjörðum t.d. einn lélegasti þjóðvegur landsins en slysatíðni á þeim vegi sé engu að síður nálægt meðallagi. Á hinn bóginn geti góður vegur leitt til aukins umferðarhraða og á sumum vegum geti verið þörf á hraðamyndavélum og aukinni löggæslu fremur en frekari vegabótum.
Nánar má lesa um niðurstöður rannsóknarinnar í Læknablaðinu,
/Fréttatilkynning