Bókelskur bókavörður

Birgir Jónsson, 50 ára bókavörður á Héraðsbókasafninu á Sauðárkróki, svaraði spurningum í Bók-haldinu í  11. tbl Feykis.  Birgir hefur stundað nám í sagnfræði og bókmenntafræði en er þó hvorki sagnfræðingur né bókmenntafræðingur eins og ranglega var haldið fram í blaðinu. Nú leggur hann stund á nám í ferðamannaleiðsögn. Óhætt er að segja að Birgir sé víðlesinn og bókasmekkurinn fjölbreytilegur. 

Hvers konar bækur lestu helst?
Ég lærði að lesa í barnaskóla. Það gekk frekar hratt fyrir sig. Þá tíðkuðust svokölluð hraðapróf. Markmiðið með þeim var að lesa sem flest atkvæði á mínútu. Ég lagði því metnað minn í að lesa hratt en var á móti verri í að skilja það sem ég las. Það lagaðist þó eitthvað er á leið. Ég las mér til skemmtunar. Það voru bækur Astridar Lindgren, Anne-Cath Vestly og fleira í þeim dúr. Í kjölfarið fylgdu strákabækur: Bob Moran-bækurnar, Sven Hassel og Alistair MacLean. Þegar bækur tók að skorta á bókasafninu fór ég í bókahillur foreldra minna.
Á menntaskólaárunum fórum við mörg að lesa enskar „pocketbækur“ (kiljur). Á þeim tíma voru fáar íslenskar bækur gefnar út í kiljuformi. Það þótti smart að geta lesið á ensku. Og færnin í tungumálinu jókst auðvitað. Ég man að hrollvekjur Stephens Kings voru vinsælar. 
Í Háskólanum lærði ég sagnfræði. Og í nokkurn tíma hætti maður að lesa „afþreyingarbókmenntir” en hélt sig nær einvörðungu við fræðibækur. 
Ég var kominn eitthvað á fertugsaldurinn þegar ég ákvað að mennta mig meira. Fyrir valinu varð bókmenntafræði. Ástæðan var sú að mér fannst mig skorta þekkingu á fagurbókmenntum. Ég hafði þá kennt í tveimur grunnskólum á landsbyggðinni og fann að vankunnátta háði mér í íslenskukennslunni. Bókmenntafræðin er skemmtileg námsgrein og áhugi manns á bókum eykst því hún kennir manni fleiri aðferðir til að hafa gaman af bókum. Á einu námskeiði lásum við smásögur. Þar kynntist maður snillingum á borð við William Faulkner og Sherwood Anderson.  
Ljóðabækur hef ég eitthvað lesið. Lengi vel var Steinn Steinarr í mestu uppáhaldi. Síðan bættust þeir Snorri Hjartarson og Þorsteinn frá Hamri við.

Hver er uppáhaldsbókin af þeim sem þú hefur lesið gegnum tíðina og eftirlætisrithöfundurinn?
Ég get ekki sagt að ég eigi uppáhaldsrithöfund eða eftirlætisbókmenntategund. Hvað ég les helgast að miklu leyti af því hvað ég er að vinna við þá stundina. Í æsku las ég að mestu barnabækur, sem unglingur mikið af „pocketbókum“ og við nám las maður lítið annað en fræðibækur. Eins og áður sagði hef ég búið á nokkrum stöðum á landsbyggðinni. Þar hef ég reynt að lesa eitthvað sem tengist því byggðarlagi sem ég starfa í, til dæmis ferðabækur, munnmælasögur eða byggðasögur.

Hvaða bækur eru á náttborðinu hjá þér þessa dagana?Nú er ég nýbyrjaður að læra ferðamannaleiðsögn. Bækurnar á náttborðinu tengjast að mestu leyti námsefninu. Þessar vikurnar er lögð mest áhersla á jarðfræði. 

Ertu fastagestur á einhverju bókasafni?
Ég vinn á bókasafninu á Sauðárkróki og má segja að ég sé fastagestur þar.

Hvað áttu margar bækur í bókahillunum heima hjá þér?Þörfin á að eignast nýjar bækur hefur minnkað. Ég er hættur að fá bækur í jólagjöf en eignast samt enn um 20-30 bækur á ári. Heima á ég eitthvað, það gætu verið í kringum 600-800 titlar. Þar að auki er ég áskrifandi að þremur tímaritum: Tímariti Máls og menningar, Sögu og Skildi. Það er því nóg að lesa. 

Hefur þú heimsótt staði sem tengjast bókum eða rithöfundum þegar þú ferðast um landið eða erlendis?
Bækur hafa alltaf skipað stóran sess í lífi mínu. Hvort sem ég legg land undir fót eða skrepp á kaffihús; bók fylgir oft með. Þær hafa svo sannarlega reynst mér góður ferðafélagi.