Fermingin og undirbúningur hennar með því skemmtilegasta við starfið

Séra Halla Rut Stefánsdóttir. Mynd: FE

Séra Halla Rut Stefánsdóttir er sóknarprestur á Hofsósi og þjónar auk þess fimm öðrum sóknum í nágrenninu. Í vor mun hún ferma sex börn í fimm athöfnum. Halla segir ferminguna og fermingarundirbúninginn skipta börnin miklu máli og hún er ekki sammála því sem oft er haldið fram að börnin fermist aðallega vegna gjafanna.

Halla er Skagfirðingur, dóttir hjónanna Stefáns Gíslasonar og Margrétar Guðbrandsdóttur í Varmahlíð og þar ólst hún upp og gekk í grunnskóla. Því næst lá leiðin í Fjölbrautaskólann á Sauðárkróki en að því loknu flutti hún suður. Hún lagði stund á snyrtifræði og nudd í Englandi. Hún vann svo við það til ársins 2007, þá ákvað hún að setjast aftur á skólabekk, ætlunin var að leggja stund á sagnfræði en loks varð guðfræðin fyrir valinu. Halla segir að góð starfsþjálfun hjá Guðrúnu Karls Helgudóttur, sóknarpresti í Grafarvogssókn, hafi skipt miklu máli í hennar námi. Nú hefur Halla verið sóknarprestur í hartnær tvö ár og segir að sér líki starfið mjög vel, samfélagið sé fjölbreytt og gott, svo og samstarfið við skóla og fjölskyldur, og það hafi mikið að segja. Þar skipti líka mjög miklu máli að samstarf prestanna í Skagafirði sé afar gott og það sé mjög dýrmætt að geta leitað til fólks sem hún beri mikið traust til.

En skyldu trúarbrögð hafa skipað stóran sess í uppeldi Höllu?

„Já, þau gerðu það, ég fór mikið í messur, mér líkaði það nú kannski ekki alltaf neitt alltof vel, segir Halla og hlær. „En ég lærði fljótt að meta það betur og betur. Pabbi er organisti og mamma söng í kór þannig að við mættum oft löngu áður en athöfnin byrjaði. Mér þótti það mikið sport að sitja fremst og passa að standa upp á réttum tíma og var oft dálítið stressuð yfir því. Ég átti víst erfiðara með að sitja kyrr heldur en systur mínar en pabbi notaði það sem trikk á mig að  biðja mig að hlusta vel og segja sér hvenær hann hefði farið útaf eða hvort eitthvað  hefði ekki verið í góðu lagi svo ég fylgdist alltaf voða vel með. Það hefur nú stundum verið hlegið að þessu,“ segir Halla brosandi. „Pabbi var organisti í þremur kirkjum og ég fylgdi honum oft í þær allar, alltaf að fylgjast með hvort hann færi útaf! Svo var ég mikið hjá ömmu minni og afa á Sauðárkróki, þau voru mikið trúfólk og það var farið með margar kvöld- og morgunbænir þannig að ég var mjög ung þegar ég lærði bænirnar mínar og þær hafa skipt mig mjög miklu máli. Ég ræktaði þetta svo sem misvel, eftir því á hvaða aldri ég var, en þó ég sé að verða fertug og sé búin að læra þetta þá grípur maður alltaf í grunninn sinn, það er nú bara þannig.“

Er fermingardagurinn þinn minnisstæður dagur?

„Já, mjög svo. Við fermdumst tvö saman í Víðimýrarkirkju, ég og vinur minn, Guðmundur á Vatnsskarði. Við vorum mjög spennt og ég man að ég upplifði mig voðalega fullorðna. Veislan var haldin heima eins og var algengast þá og dagana áður var bara allt tekið út úr öllum herbergjum og sett í bílskúrinn. Svo voru fengnir stólar og borð að láni úr félagsheimilinu og öllu púslað inn í hvert einasta horn og ægilega gaman.“

En er eitthvert sérstakt atvik sem þú manst?

„Ekki nema það að við áttum að muna ritningarvers til að fara með og ég naut eiginlega ekki fermingarinnar fyrr en ég var búin að fara með það því ég var dálítið stressuð yfir því. En svo hefur líka oft verið hlegið að því að þegar við fórum inn á Víðimýri til að fara úr kirtlunum hafði orðið einhver misskilningur varðandi fermingarbróður minn og hann var skilinn eftir, allir hafa bara haldið að einhver annar ætti að taka hann með, okkur fannst það mjög skondið. Svo er hárgreiðslan líka minnisstæð, þá var í tísku að vera með toppinn blásinn hátt upp og mikið til hliðar. Ég fór í greiðslu og mér fannst hann ekki nógu hár þannig að ég barðist við að fá meiri upphækkun og hún er svo sannarlega til staðar á öllum myndunum, - og púffuð fermingarskyrta. “  

Nú er fermingarundirbúningurinn stór hluti af starfi prestsins. Í hverju felst hann hjá þér?

„Við byrjum á að fara í Vatnaskóg með öðrum fermingarbörnum úr Skagafirði og Húnavatnssýslum í fimm daga um miðjan ágúst þar sem við prestarnir kenndum okkar krökkum. Svo er auðvitað frjáls tími og þetta eru mjög skemmtilegir dagar. Önnur ferð er að Löngumýri í byrjun apríl þar sem við verðum einn dag ásamt krökkum úr Varmahlíðarskóla. Við hittumst svo sirka tvisvar í mánuði yfir veturinn í einn og hálfan tíma í senn. Það er stór partur af fermingarundirbúningnum að þau kynnist kristinni trú, þau hafa farið með mér í allflestar messur og lesið upp og farið með bænir og sungið, t.d. var kórinn eingöngu skipaður fermingarbörnum á Æskulýðsdaginn. Þau eru mjög virk og hafa tekið vel í þetta allt. Svo eigum við bara góðan tíma yfir veturinn og ræðum hvað það er að vera manneskja, hvernig manneskjur við viljum vera.  Þetta er aðallega bara samtal, við lærum bara mest hvert af öðru, ég af þeim og þau af mér og þau vita að ég er opin fyrir öllum spurningum. Þetta er með því skemmtilegra sem ég geri, bæði fermingarfræðslan og auðvitað fermingarathöfnin. Þetta er mjög gleðilegur dagur og þau taka þessu alvarlega.“ 

Hvernig fer fermingarathöfnin fram?

„Ég er oftast bara að ferma eitt barn í hverri athöfn og þá hef ég það þannig að þau hjálpa mér, t.d. við altarisgöngu, þá eru þau með bikarinn og lesa líka upp þannig að þau taka mikinn þátt í athöfninni. Við förum vel yfir hana saman þannig að þetta er svona samspil hjá okkur og þau eru miklir þátttakendur en auðvitað er enginn skyldugur til að gera neitt, það er allt opið. Við tökum góða æfingu áður og þau þurfa auðvitað að kunna ákveðna hluti eins og Faðir vorið og trúarjátninguna.“

Heldurðu að fermingin og kristin trú skipti miklu máli í lífi barna nú til dags?

„Já, ég tel það. Mörg þeirra hafa verið í TTT sem er kirkjustarf fyrir 10-12 ára, þó að það sé engin skylda, og þau þekkja þetta flest vel. Mér finnst þetta skipta þau máli, ég finn það þegar við erum að semja bænir og finna lestra til að nota, þau læra svo mikið af því að taka þátt, þau eru mjög áhugasöm og það er mjög gleðilegt að sjá það. Ég er ekki sammála þeirri umræðu sem kemur svo oft upp fyrir fermingar, að börn fermist bara gjafanna vegna.
Oft er þetta vissulega hefð, en mín upplifun er sú að þau gera þetta af heilum hug. Svo finnst þeim mjög spennandi að þetta sé þeirra dagur, þau ráða oft hvernig veislan verður, fá skyldfólk og vini í veisluna og það er auðvitað bara dásamlegt. Þetta er þeirra dagur.“ 

Finnst þér vera mikill munur á fermingum dagsins í dag og þegar þú fermdist?

„Já, ég held það jafnvel, þá var meiri utanbókarlærdómur en nú er maður helst að reyna að fá fram samtal. Almennt er meiri og opnari umræða um tilfinningar í þjóðfélaginu og við reynum að setja það svona meira inn í, hvað það er að vera manneskja og það er bara oft mjög snúið. Eins eru þau bara svo opin fyrir að spyrja alls konar spurninga. Ef ég veit ekki svörin þá er maður bara heiðarlegur og segir það og þá er það bara allt í lagi, enda höfum við ekki alltaf svör við öllu, það er bara þannig.  Það er bara svo gott að eiga þetta samtal, t.d að það sé allt í lagi að manni líði illa og tali um það, ég held að það hafi helst breyst á ekki svo mörgum árum að það er talað meira um tilfinningar. Eins að hvetja þau til að segja hug sinn. Eins eru krakkar núna orðnir miklu frakkari að lesa upp og þess háttar. Ég hefði ekki verið alveg til í þetta þó ég hafi ekki verið feiminn krakki.“