Fornleifarannsókn á mikilvirkum járnvinnslustað frá því fyrir 1300
Fornleifauppgröftur á mikilvirkum járnvinnslustað hefur staðið yfir undanfarnar sex vikur að Skógum í Fnjóskadal. Um er að ræða björgunaruppgröft á vegum Fornleifadeildar Byggðasafns Skagfirðinga, vegna fyrirhugaðra framkvæmda við gerð Vaðlaheiðaganga.
Minjarnar komu óvænt í ljós undir rústum 19. og 20. aldar fjárhúsa þegar fornleifafræðingar Byggðasafnsins voru þar við fornleifakönnun. Þar reyndust vera „ummerki um mikilsháttar vinnslu járns úr mýrarrauða, gríðarstór gjallhaugur, um 10x15m á kant og um 1,3m hár þar sem hann er hæstur,“ segir Guðmundur Stefán Sigurðarson fornleifafræðingur í grein sinni Rauðablástur í Fnjóskadal, sem birt var í Feyki-fréttablaði Norðurlands vestra.
Umfang gjallhaugsins bendir að þarna hafi verið umtalsverð járnvinnsla sem telja megi í tonnum. Járnvinnslan hefur verið starfandi einhvern tímann á tímabilinu 1104 til 1300, en gjóskulag úr Heklugosi frá 1300 liggur óhreyft yfir gjallhaugnum og engar vísbendingar eru um umsvif undir gjóskulagi frá Heklu 1104.
Minjar um framleiðsluferli járns á miðöldum
Auk gjallhaugsins komu tvær samtengdar byggingar í ljós sem tilheyrðu járnvinnslunni. Í byggingunum var mýrarauðinn ef til vill þurrkaður en greinilegt er að þar hefur rauðablástur farið fram og gjallið svo verið borið þaðan út og myndað fyrrgreindann gjallhaug.
„Hér er um fágætt tækifæri að ræða fyrir fornleifafræðinga til að fylgja framleiðsluferlinu frá upphafi til enda, með rauðanámuna, kolagerðina og járnvinnslustaðinn sjálfan í sæmilegu ásigkomulagi,“ segir Guðmundur Stefán.
Grein Guðmundar er finna í nýjasta eintaki Feykis sem kemur út í dag. Þar er hægt að lesa nánar um fornleifauppgröftinn og hvernig talið er að járnvinnslan á Skógum hafi farið fram.
Fleiri fréttir
-
Listsýningin Vor Verk opnar um helgina í hAughúsi í Héraðsdal
feykir.is Skagafjörður, Listir og menning, Lokað efni 26.06.2025 kl. 14.43Akademía skynjunarinnar opnar sýninguna Vor Verk í nýjum heimkynnum sínum, hAughúsi í Héraðsdal í Skagafirði, laugardaginn28. júní kl. 15:00. Þetta er umbreytt haughús sem nú þjónar sem listsalur og nýr heimavöllur Akademíu skynjunarinnar. Sýningin stendur til 10. ágúst en opið verður frá fimmtudegi til sunnudags frá kl. 13-18 á meðan á sýningunni stendur.Meira -
Rabarbarinn rís til virðingar á Blönduósi
feykir.is Austur-Húnavatnssýsla, Listir og menning, Mannlíf 26.06.2025 kl. 10.48Í fyrra var Rabarbarahátíð haldin í fyrsta skipti á Blönduósi og tókst framar vonum. Það var því ekki annað í stöðunni en að endurtaka leikinn. Hátíðin þetta sumarið fer fram laugardaginn 28. júní í gamla bænum á Blönduósi og hefst kl. 11:00. Feykir hafði samband við einn skipuleggjenda hátíðarinnar, Iðunni Vignisdóttur, sem hafði frá ýmsu spennandi að segja. Við hófum þó leik á að spyrja hverjir væru í forsvari fyrir hátíðinni í ár.Meira -
Maraþonmót hjá skagfirskum hestamönnum
feykir.is Skagafjörður, Íþróttir, Hestar, Lokað efni 26.06.2025 kl. 09.40Félagsmót Skagfirðings var haldið velli félagsins á Sauðárkróki laugardaginn 21 júní. Mótið var jafnframt úrtaka fyrir fjórðungsmót. Þátttaka var verulega góð og var lagt upp með að mótið yrði í 2 daga.Meira -
Sigurður Arnar ráðinn forstöðumaður framkvæmda á Veitu- og framkvæmdasviði Skagafjarðar
feykir.is Skagafjörður, Lokað efni 26.06.2025 kl. 09.03Á heimasíðu Skagafjarðar er sagt frá því að Sigurður Arnar Friðriksson hefur verið ráðinn í stöðu forstöðumanns framkvæmda á Veitu- og framkvæmdasviði hjá sveitarfélaginu Skagafirði. Hann hefur þegar hafið störf og býður Skagafjörður hann velkominn til starfa og óskar honum velfarnaðar í sínum störfum.Meira -
Kormákur/Hvöt með sigur á Grenivík
feykir.is Austur-Húnavatnssýsla, Íþróttir, Vestur-Húnavatnssýsla, Lokað efni 26.06.2025 kl. 08.50Síðari leikdagurinn í 32 liða úrslitum Fótbolti.net bikarsins fór fram í gærkvöldi og þá mætti lið Kormáks/Hvatar piltunum í Magna á Grenivík. Leikurinn var kaflaskiptur því heimamenn voru sterkari aðilinn í fyrri hálfleik en taflið snérist við í síðari hálfleik. Það fór svo að gestirnir úr Húnavatnssýslunni reyndust sterkari og unnu leikinn 1-3. Bæði liðin af Norðurlandi vestra verða því í pottinum þegar dregið verður í 16 liða úrslitin.Meira
