Aðsent efni

Það er sérstök kúnst að búa til mikið úr litlu, en sumum er það lagnara en öðrum. Því var það að lítil hugmynd sem bryddað var upp á skömmu fyrir jól varð að veruleika laugardaginn 6. apríl þegar hópur áhugafólks um gamla bíla úr Eyjafirði heimsótti samskonar sérvitringa í Skagafirði.

Nú þegar ég slæ þetta greinarkorn inn í tölvuna er síðasti vetrardagur, framundan er sumarið, mér þykir því ekki úr vegi að birta hér lofkvæði til þess eftir eitt af þjóðskáldum okkar; Steingrím Thorsteinsson rektor (1831-1913), þetta er jafnframt lofkvæði til góðra reiðhesta og þeirrar reiðgleði sem þeir kalla fram í brjóstum þeirra er kunna að njóta. Ég birti hér fjögur af sex erindum kvæðisins, Nú er sumar.

Sumardagurinn fyrsti hefur verið haldinn hátíðlegur um aldir. Hann er á fimmtudegi á bilinu 19.-25. apríl. Dagsins er getið í elstu heimildum, s.s. lögbókunum Grágás og Jónsbók (frá þjóðveldisöld), þá kallaður sumardagur eða sumardagur hinn fyrsti.

Um þessar mundir eru liðin 170 ár frá því að bændur í Skagafirði komu saman til fundar á Kalláreyrum í Gönguskörðum og ræddu m.a. umdeild mál valdstjórnarinnar sem ekki þóttu sanngjörn. Varð úr að hálfum mánuði síðar reið stór hópur Skagfirðinga að Möðruvöllum í Hörgárdal og báðu Grím Jónsson amtmann að segja af sér embætti. Hann var við slæma heilsu og lést tveimur vikum síðar, 63 ára að aldri.

Það að verða faðir krefst mikillar ábyrgðar en færir okkur jafnframt mikla gleði. Við þekkjum þetta með bleyjuskipti, pelagjafir og hvað þetta heitir nú allt saman. Þarna erum við að tala um kornabörn að sjálfsögðu og umönnun þeirra. Þegar fram líða stundir og börnin eldast kemur önnur samfélagsleg krafa til sögunnar. Krafa sem flestir geta staðið undir en þarfnast stefnumörkunar og áætlanagerðar. Það er nefnilega enginn pabbi með pöbbum nema kunna skil á því sem bókmenntafræðingar kalla „pabbabrandarar.“

Sæluvika - íslenskan sameinar þarna líðan og tíma en þó er það aðeins hluti af staðreyndinni, allir vita að orðið segir meira. Þegar sýndar voru tvær til þrjár kvikmyndir, tvö leikrit og Vínarkrus á eftir, eins og 7 + 1, Guðmundur Andrésson dýralæknir, sagði, en það þýddi ball, þá var nóg að gera í Bifröst og óskaplega gaman.

Fyrir fjórum árum síðan tókum við hjónin þá ákvörðun að flytjast búferlum frá Stykkishólmi á Skagaströnd. Ákvörðunin var í sjálfu sér ekkert erfið, hér eru góð fiskimið fyrir manninn minn að sækja og ég sá fram á að geta fengið vinnu í skólanum á staðnum. Við settum húsið fyrir vestan á sölu og héldum norður í land með börnin okkar tvö.

Skilgreiningar á fólki hafa alltaf vakið áhuga minn. Þegar ég var að alast upp, fannst mér mjög erfitt að skilja hvers vegna. Einhverra hluta vegna finna menn oft hjá sér þörf til að sýnast vera eitthvað, eða einhver, sem þeir ekki eru, oft með ófyrirséðum afleiðingum. Og að tala ekki um hlutina varpar skugga á það sem við hefðum átt að vera upplýst um fyrir löngu.

Síðasta sunnudag var Sæluvika Skagfirðinga sett með pompi og prakt, og endaði dagurinn venju samkvæmt á frumsýningu Sæluvikuleikrits Leikfélags Sauðárkróks. Sæluvikustykkið þetta árið er Fylgd – frumsamið leikrit eftir hann Guðbrand okkar Ægi Ásbjörnsson sem við Sauðárkróksbúar getum stolt sagt að við „eigum“. Það hefur náttúrulega verið í almannavitund í mörg ár að maðurinn er einn af auðlindum okkar Skagfirðinga, og olli hann svo sannarlega ekki vonbrigðum með þessu verki!

Hjálmar Sigmarsson er fæddur þann 24. apríl árið 1919 á bænum Svínavallakoti í Unadal í Skagafirði. Hann fæddist á sumardaginn fyrsta og var hann skírður Hjálmar Sumarsveinn og sagði móðir hans að hann væri besta sumargjöf sem að hún hefði fengið. Foreldrar hans voru Kristjana Sigríður Guðmundsdóttir og Sigmar Þorleifsson, bændur í Svínavallakoti. Hjálmar er fjórði í röð átta bræðra.